Uitzonderlijke prestaties? Zorg voor uitzonderlijke teams!
Bouwstenen voor een High Performance Organisatie
Door: Ben Kuipers & Mireille Koomen
Excellente organisaties
In onze zoektocht naar excellente organisaties begrijpen we steeds beter dat het de mensen zijn die het verschil maken. In hun gedrag naar elkaar binnen de organisatie en met anderen buiten de organisatie krijgt de merkbelofte die uitgedragen wordt vorm. Papieren strategieën, visiedocumenten, organogrammen en procesbeschrijvingen betekenen pas echt iets door alles wat medewerkers en leidinggevenden daadwerkelijk doen. Organisaties die echt doen wat zij beloven zijn beter in staat hun klanten te bedienen. Dat begint binnen. Alles in de organisatie is er dan op gericht om elkaar te helpen de visie en kernwaarden waar te maken. Dit is authentiek en zit in het DNA van de mensen. Medewerkers zitten lekkerder in hun vel en teams presteren beter.
De High Performance Organisatie
Die gedachtegang die door meerdere onderzoeken door de jaren heen wordt ondersteund richt zich op High Performance Organisaties (HiPO). Daarin staat de optimale werkomgeving centraal, waarin mensen zich sterk betrokken voelen bij de organisatie en hun klanten. Leiderschap en teamwerk blijken daarin centrale elementen te zijn, .
Een echte HiPO ontwikkelt zich op vier niveaus:
Op het niveau van de doelen en strategie wordt een duidelijke koers en visie gecommuniceerd en weten medewerkers en teams wat zij daar zelf aan bijdragen.
Op het niveau van de organisatie werken mensen binnen en tussen teams goed met elkaar samen om doelstellingen te behalen en klanten goed te bedienen. Teamleden versterken en ondersteunen elkaar en weten tot slimme oplossingen te komen. Ook worden de systemen en processen ontwikkeld die mensen in de organisatie effectief ondersteunen.
Op het niveau van leiderschap zien we consequent voorbeeld gedrag, dat vertrouwen uitstraalt. Leiderschap is krachtig, maar wel op de manier dat het team en de medewerkers in het team centraal worden gesteld; zij zijn het immers die presteren.
Op het niveau van betrokkenheid zien we bevlogenheid bij zowel de individuele medewerker als het team; in hun werk en hun ontwikkeling, hun organisatie en hun klanten.
De spilfunctie van High Performance Teams
In een HiPO spelen High Performance Teams (HPTs) een spilfunctie. Die teams staan midden in de processen en dicht bij de leveranciers en klanten. Dáár komt de feedback van buiten binnen, waar men in teams direct op kan reageren en van kan leren. In een lerende organisatie worden complexe en nieuwe vraagstukken door nauwe samenwerking, onderlinge uitwisseling en kennisontwikkeling opgelost. Onderzoek bij Volvo onder een groot aantal teams laat zien dat 3 belangrijke processen in teams zorgen voor betrokken en tevreden medewerkers, maar bovenal direct bijdragen aan het bereiken van concrete teamprestaties:
Sterke onderlinge samenwerking in het team, waarbij men elkaar versterkt en aan heldere aansprekende doelen werkt vergroot de efficiëntie en zorgt voor lager verzuim.
Goede organisatie van de teamtaken en het oppakken van verantwoordelijkheid om het werk goed uit te voeren zorgt voor lagere kosten en betere kwaliteit van producten.
Sterke samenwerking met andere leveranciers en klanten buiten het team en het slim gebruiken van hun feedback verbetert de productkwaliteit en verlaagt het ziekteverzuim.
Bouwstenen
HPTs vormen daarmee de bouwstenen van een echte HiPO (zie figuur 1) en hun ontwikkeling gaat dan ook hand in hand. Voor een krachtige ontwikkeling van een HiPO is inzicht nodig in de stand van zaken én succesfactoren op alle vier de niveaus. Gezamenlijk dragen deze zaken bij aan het bereiken van concrete prestaties van teams en organisaties.
Over de auteurs
Ben Kuipers is universitair docent aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en begeleidt vanuit Performability organisaties en teams in hun ontwikkeling naar tastbare prestatieverbetering. In zowel onderzoek als praktijk focust Ben zich op gedrag dat er toe doet. Zijn onderzoeken bij Volvo zijn bekroond met diverse prijzen en daarnaast heeft hij diverse nationale en internationale publicaties over teamwerk en organisatieverandering op zijn naam staan, zoals het recent verschenen boek “De kracht van High Performance Teams”.
Mireille Koomen is consultant Employee & Leadership bij TNS NIPO. Zij doet onderzoek naar High Performance Organisaties en adviseert bedrijven wat nodig is om te excelleren. Daarbij is de verbinding met ‘de klant’ essentieel. Daarnaast is Mireille oprichter van ReConnect Coaching & Training, waarbij ze zowel individuele als teamcoaching verzorgt. Haar focus daarbij is talentontwikkeling en vitaliteit.